اختلال شخصیت نمایشی چیست

شخصیت نمایشی یا هیستریونیک نوعی اختلال شخصیت در گروه B میباشد. افراد مبتلا به این اختلال در وضعیت بی ثباتی روانی هستند. زیرا عزت نفس طبیعی آن ها تحت تأثیر توجه دیگران است. شخصیت نمایشی تمایل زیادی برای جلب توجه دارد، مهم نیست که چقدر می تواند کارهای غیر معمول مانند خودکشی انجام دهد، اگر نتوانند توجه دیگران را جلب کنند، ناامید و افسرده می شوند.

دیگران گاهی اوقات شخصیت تئاتری(نمایشی) را متهم می کنند، چرا که به او توجه می کنند، اما همه اینها کافی نیست و مثل ریختن آب در گودال است. علاوه بر اختلال هیستریک فرد، اختلالات دیگری نیز می توانند همزمان ظاهر شوند. درک شرایط و ویژگی های شخصیت افراد نمایشی به برخورد صحیح با موضوع کمک می کند و روند شناسایی و درمان را برای روانشناس ساده تر می کند.

اختلال شخصیت نمایشی چیست

افرادی که دارای اختلال شخصیت نمایشی (histrionic personality disorder)هستند بیشتر مستعد احساسات و رفتارهای اغراق آمیز هستند که توجه را به همه جنبه ها جلب می کند. این نوع رفتار معمولاً در سنین پایین رخ می دهد و در زمینه های مختلف زندگی رخ می دهد.

این که بخواهیم مورد توجه و محبت قرار گرفته دیگران ما را جدی بگیرند یک غریزه انسانی است، بنابراین رفتارهایی که توجه جویانه هستند و به شیوه ای خاص بروز پیدا می کنند از جایی نشات می گیرند که اکثر ما توانایی درک آن را داریم. به طور کلی شخصیت نمایشی ناشی از احساس حسادت، اعتماد به نفس پایین، تنهایی و یا به علت یک بیماری روانی است که خود را در فرد نشان می دهد، که در این حالت این رفتار ممکن است هیستریک یا افراطی باشد.

رفتارهای توجه جویانه اگر به شکل پی در پی اتفاق بیفتند می توانند موجب دوری افراد از ما شده و روابط را سرد یا آن ها را از بین ببرند. در برخی مواقع رفتار شدید توجه طلبانه علی الخصوص زمانی که ناشی از یک اختلال شخصیت یا مشکل سلامت روان باشد، می تواند سبب طرد شدن فرد از جامعه شود.

جهت دریافت راهنمایی و یا ثبت درخواست مشاوره، با ما در تماس باشید

تماس با ما درخواست نوبت دهی مشاوره

تفاوت اختلال شخصیت نمایشی و خودشیفته

رفتار افراد با شخصیت نمایشی معمولاً مشابه رفتار افراد دارای اختلال مانند اختلال مرزی و خودشیفتگی است. با این حال، روانشناسان بالینی و روان پزشکان می توانند با ارزیابی ویژگی های خاص، این اختلالات را تشخیص دهند. به عنوان مثال، احساسات و توجه بیش از حد در اختلال شخصیت مرزی وجود دارد.

اما علاوه بر این ویژگی ها، افراد مبتلا به این اختلال رفتارهایی مانند خودآزاری، طغیان شدید خشم در روابط نزدیک، احساس خلاء شدید در زندگی، اختلالات هویتی و احساس پوچی که در طبیعت وجود ندارد، از خود بروز می دهند. شخصیت نمایشی و خودشیفتگی به شیوه های مختلفی بر روی رفاه عمومی و روابط فرد تاثیر می‌گذارند و هر دو اختلال با توجه به روابط مختل و یا ناپایدار تشخیص داده می‌شوند.

افرادی که به شخصیت نمایشی مبتلا هستند احتمالا برای ایجاد صمیمیت عاطفی با سایر اشخاص تلاش کنند، در حالی که افراد درگیر با خودشیفتگی به احتمال بسیار زیادی به نزدیکان خود آسیب و لطمه عاطفی وارد نمایند. اغلب اعمال و گفتار افرادی که به خودشیفتگی مبتلا هستند آزاردهنده و گزنده است زیرا آن‌ها به طور کلی به احساسات افراد دیگر  اهمیت زیادی نمی‌دهند.

افراد درگیر با خودشیفتگی در روابطشان با دیگران نیازمند تمرکز کامل بر احساسات و نیازهای خود هستند و اگر فردی در مقابل آن ها سعی کند نیازهای خود را برآورده کند و احساساتش را به اشتراک بگذارد معمولا با طرد عاطفی توسط فرد خودشیفته مواجه می‌شود. فرد خودشیفته احتمال دارد که شریک زندگی خود را به توجه کافی نداشتن به او و خودخواهی متهم کند.

خودشیفتگی می‌تواند عملکرد فرد در محل کار را نیز مختل کند، به دلیل این که ترس از شکست یا شرم سبب می شود افراد دارای این اختلال در صورتی که همکار یا کارفرماشان از آن ها انتقاد کند شغل خود را رها کنند. آن‌ها همچنین هنگام مواجهه با انتقاد یا شرم در جواب با تحقیر یا خشم از خود واکنش نشان دهند. احساس شرم طولانی مدت می‌تواند سبب افسردگی یا گوشه‌گیری شود.

یکی از اصلی ترین ویژگی‌های خودشیفتگی، عدم همدلی نسبت به احساسات دیگران است در حالی که فقدان همدلی، مشخصه اولیه افراد نمایشی نیست. رفتار افرادی که دچار شخصیت نمایشی هستند احتمالا گاهی خودمحور یا کم عمق به نظر برسند.
تمایل به تایید و توجه، شباهت بین اختلالات شخصیت نمایشی و خودشیفته است. هر دو نیاز شدیدی به توجه دارند و اشخاصی که با هر یک از این اختلال‌ها درگیر هستند احتمالا جهت جلب توجه سایر افراد تلاش بسیاری خواهند کرد.

اما اشخاص مبتلا به خودشیفتگی را فقط توجه راضی نمی کند چرا که آن ها نیاز به تمجید و تحسین نیز دارند در حالی که افراد نمایشی نسبت به نوع توجه دریافتی خود اهمیت کمتری قائل هستند و ترجیح می دهند به هر نحوی که شده است دیده شوند حتی به شکلی منفی و آسیب پذیر.

ازدواج با شخصیت نمایشی

شخصیت نمایشی چه افرادی را جذب می کند؟ شخصیت افراد نمایشی به گونه ای است که می‌تواند دوستی، همکاری و زندگی با او را برای دیگران بسیار دشوار سازد و این موضوع در رابطه با ازدواج با شخصیت نمایشی نیز صادق است.

اگرچه این اختلال در طول مدت آشنایی در یکی از طرفین وجود داشته است اما به احتمال بسیار قوی تا زمان ازدواج خود را نشان ندهد، لذا پیشنهاد می کنیم حتما قبل از گرفتن تصمیم برای ازدواج از یک مشاور کمک بگیرید؛ آکادمی روانشناسی ققنوس با سابقه ی درخشان در راستای ارائه خدمات مشاوره ای در زمینه های گوناگون به شما پیشنهاد دریافت مشاوره قبل از ازدواج را می هد، شما می توانید برای رزرو وقت با ما در تماس باشید.

افراد نمایشی، به طور معمول از انجام کارهای روتین و روزمره به سرعت دلزده می‌شوند و به همین علت اکثر اوقات به دنبال کسب تجربیات می روند. آن‌ها به دنبال رضایت فوری هستند و کم پیش می آید که از انجام کاری به مدت طولانی مدت رضایت داشته و لذت ببرند؛ می توان گفت این تنوع‌طلبی و به سرعت خسته شدن از مسائل و روزمرگی ها در روابط زناشویی آن‌ها نیز قابل مشاهده است و ازدواج با شخصیت هیستریونیک را به کاری سخت تبدیل می کند.

ازدواج با شخصیت نمایشی می‌تواند با احساس فریبکاری و ناامنی همراه گردد زیرا او با انجام یک سری از رفتارها حتی رفتارهای نادرست مدام به دنبال جلب توجه همسرش به سمت خودش است. از سوی دیگر، به علت این که شخص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی علاقه ی زیادی به تازگی و ماجراجویی دارد ممکن است از رابطه طولانی‌مدت با همسر خود خسته شده و در پی روابط جدیدی باشد که این موضوع به خیانت منجر می شود. (اگر نیازمند مشاوره در زمینه خیانت های زناشویی هستید با ما در ارتباط باشید)

جهت دریافت راهنمایی و یا ثبت درخواست مشاوره، با ما در تماس باشید

تماس با ما درخواست نوبت دهی مشاوره

شخصیت افراد نمایشی موجب می شود که دو نسخه متفاوت از خود را در خانه و محیط بیرون از آن نشان دهند؛ با وجود فراگیر و ثابت بودن این اختلال در محیط های گوناگون اما ممکن است این افراد با هر کسی به شکل متفاوتی برخورد کنند به این معنی که اگر شخص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی تلاش کند که کسی را تحت تاثیر قرار دهد تبدیل به فردی جالب و سرگرم‌کننده می‌شود اما وقتی او به هدف خود رسیده و احساس راحتی کند نقاب خود را برداشته و به فرد دیگری تبدیل می‌شود یعنی در ابتدا برای جلب توجه و علاقه مند کردن شما کار های بسیاری انجام خواهد داد و بعد از به دست آوردن شما شباهتی به فرد زمان آشنایی نخواهد داشت.

این افراد در بسیاری از مواقع در زندگی زناشویی نقش یک قربانی را بازی کرده و مقصر تمام اشتباهات را همسر خود می دانند. این افراد سعی می کنند روان شما را هدف قرار داده و شما را بیمار کنند زیر با وجود روانی آرام و سالم احتمال این که شما آنها را ترک کنید بسیار بالاست پس سعی می کنند از شما افراد مطیعی ساخته و شما را کنترل کنند و در نهایت موجب انزوای و گوشه گیری شما از خانواده و دوستانتان می گردند.

علاوه بر این ازدواج با یک شخصیت نمایشی می تواند استرس زیادی را در زندگی شما ایجاد کند؛ زیرا در این زمینه، شما باید مدام به او توجه کنید. با این حال، او دائماً بر نیازهای درونی خود متمرکز است و نمی تواند خواسته ها و نیازهای شما را در نظر بگیرد. همیشه این احساس را در شما ایجاد می کند که انرژی زیادی را صرف آن می کنید اما از طرف مقابل پاسخ معنی داری دریافت نمی کنید. ادامه این مشکل در دراز مدت معمولاً منجر به احساس شکست و کاهش رضایت همسر یک فرد نمایشی می شود.

شخصیت افراد نمایشی (هیستریونیک)

تاکنون و در طول مقاله از در رابطه با شخصیت افراد نمایشی صحبت کردیم که در این قسمت اگر بخواهیم یک دسته بندی انجام دهیم می توان گفت فرد نمایشی حداقل پنج مورد از علائم هیستریونیک زیر را دارد:

1. وقتی در کانون توجه قرار نمی گیرد، ناراحت می شود و رنج می برد.
2. تعامل با دیگران با رفتار نامتناسب حتی در قالب برانگیختگی جنسی.
3. برای بیان احساسات خود، سرعت تغییر می کند و بسیار سطحی است.
4. او همیشه از ظاهر خود برای جلب توجه دیگران استفاده می کند.
5. سبک صحبت کردن او بسیار سوداگرانه است و هیچ جزئیاتی در آن وجود ندارد.
6. بیان احساساتش بسیار موثر و اغراق آمیز است.
7. استقرایی است، به این معنی که به راحتی تحت تأثیر افراد یا موقعیت ها قرار می گیرد.
8. او معتقد است که رابطه صمیمی تر از آن چیزی است که واقعاً وجود دارد.

چگونه شخصیت نمایشی را درمان کنیم

درمان افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی بسیار مشکل است زیرا آن ها تصدیق نمی کنند که مشکل دارند و نیاز به درمان دارند. تجلی ویژگی های شخصیتی اغلب روند درمان را برای آنها دشوارتر و غیرممکن می کند. اما وقتی در زندگی با مشکلاتی مانند علائم افسردگی ناشی از شکست عاطفی روبرو می شوند، بلافاصله برای درمان افسردگی به روانشناس مراجعه می کنند.

در این دوره، درمانگر علاوه بر حل مشکل اصلی مراجعه کننده، یک اختلال شخصیت قابل توجه (نمایشی) را نیز درمان می کند. با این حال، در موارد محدود، داروهای ضدافسردگی و داروهای ضد اضطراب نیز برای درمان عوارض جانبی اختلال نمایشی یا هیستریونیک، مانند افسردگی و اضطراب استفاده می شود.

به یاد داشته باشید که درمان اختلال شخصیت نمایشی بسیار مهم است، زیرا این اختلال در دراز مدت بر روابط عاطفی و حرفه ای فرد تأثیر منفی می گذارد. تماس با روانشناس برای کاهش اثرات این اختلال و افزایش کیفیت زندگی، به همراه درمان موثر کمک خواهد کرد. هر کجا که هستید، می توانید از مشاوره های تلفنی و حضوری آکادمی ققنوس که به عنوان یک مرکز مشاوره در کرج فعالیت می کند، استفاده کنید. 

با افراد نمایشی چگونه برخورد کنیم

اگر با فردی که دارای شخصیت نمایشی است به هر نحوی ارتباط دارید، توجه به راه های پیشنهادی زیر در رابطه با وی می تواند به شما کمک زیادی کند:

• سعی نکنید جهان بینی او را تغییر دهید.
• فکر نکنید که رفتار او مربوط به بدخواهی او است.
• فرض کنید که تغییر در این علائم تدریجی است.
• به او موعظه نکنید.
• درک کنید که ترس ها و باورها زمینه ساز رفتارهای او هستند.
• تغییرات جزئی و ناقص را از طرف او بپذیرید.
• اجازه ندهید شخصیت های نمایشی با شما بازی کنند.